بکارگیری شاخص تغذیه‌ای دیاتومه (TDI) در تعیین سطح تروفیکی رودخانه سیروان-کردستان
کد مقاله : 1073-3ICP-FULL
نویسندگان:
حسن نصراله زاده ساروی *1، آسیه مخلوق2، مهدی نادری جلودار3، فرشته اسلامی اسلامی4
1دانشیار و رئیس پژوهشکده اکولوژی دریای خزر
2کارشناس ارشد آزمایشگاه
3استادیارو عضو هیات علمی، مدیر گروه تجقیقات غیرزیستی
4کارشناس ارشد
چکیده مقاله:
افزایش تخلیه انواع فاضلاب‌ها به اکوسیستم های آبی منجر به رشد و تکثیر جلبک، افزایش سطح تروفیکی و کاهش کیفیت آب می‌شود. تحقیق حاضر در سرشاخه‌های قشلاق و گاوه‌رود (رودخانه سیروان) طی یک سال آبی (1400-1399) صورت گرفت. هدف این مطالعه تعیین سطح تغذیه‌گرایی و کیفیت آب در این اکوسیستم بر اساس شاخص تغذیه‌ای دیاتومه در پریفیتون می‌باشد. تعداد 4 ایستگاه از بالا دست شاخه قشلاق تا نزدیک تاج سد ژاوه و یک ایستگاه در شاخه گاوه رود انتخاب گردید. برای تهیه نمونه، سطح مقطع معینی از سنگ خراشیده شد و پس از تثبیت با فرمالین به آزمایشگاه منتقل شد. طبق آنالیز میکروسکوپی 116 گونه میکروجلبک در 6 شاخه شناسایی شد. بیشترین تعداد گونه‌ها در شاخه باسیلاریوفیتا (49 درصد از تعداد کل گونه) و پس از آن در کلروفیتا (23 درصد) و سیانوفیتا (17درصد) دیده شد. تراکم جلبک در پریفیتون از 17000 میلیون سلول تا 454 هزار سلول در سانتیمترمربع متغیر بود. گونه‌های دیاتومه‌ای شاخص آب‌های شدیداً آلوده در بیشتر فصول و ایستگاه‌ها تراکم قابل توجه‌ای را دارا بودند. محاسبه شاخص تروفیکی دیاتومه (TDI) بر اساس تراکم دیاتومه نشان داد که محدوده تغییرات آن از 7/3 تا 9/4 بود. این میزان بیانگر وضعیت (هایپرتروفیک، کیفیت بسیاربد) بود که معادل با شرایط بارگیری خیلی زیاد از مواد مغذی می‌باشد. ایجاد شرایط پرغذایی ناشی از افزایش مواد آلی و غیر آلی به طور قابل توجهی موجب تغییر در تراکم و حضور گونه‌های مقاوم به آلودگی گردید. نتایج این تحقیق ضرورت اصلاح و بازسازی این رودخانه و نیز مخزن سدژاوه را نشان می‌دهد.
کلیدواژه ها:
جلبک، دیاتومه، شاخص تغذیه‌ای، سد ژاوه،کردستان
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است